Gölevez, özellikle tropikal ve subtropikal bölgelerde yetişen, patates benzeri bir kök sebzedir. Türkiye’de en çok Kıbrıs, Akdeniz ve Güneydoğu Anadolu Bölgelerinde bilinir ve tüketilir. Gölevez, nişasta bakımından zengin olup, birçok kültürde temel gıda maddesi olarak kabul edilir.
- Yüksek nişasta içeriğiyle doyurucu ve besleyicidir.
- Lif, vitamin ve mineral bakımından zengindir.
- Hem tatlı hem tuzlu tariflerde kullanılabilir.
- Patates gibi kızartılabilir, haşlanabilir veya fırınlanabilir.
- Glutensiz olduğu için çölyak hastaları için de iyi bir alternatiftir.
Gölevezin çiğ hali toksik bileşenler içerdiği için mutlaka pişirilerek tüketilmesi gerekir. Aksi takdirde boğazda kaşıntıya ve mide rahatsızlıklarına neden olabilir.
Gölevezin Besin Değerleri ve Faydaları
Gölevez, düşük kalorili ancak yüksek besin değerine sahip bir kök sebzedir. 100 gram haşlanmış gölevez yaklaşık olarak:
112 kalori
2 gram lif
0,2 gram yağ
27 gram karbonhidrat
3 gram protein içerir.
Ayrıca C vitamini, E vitamini, potasyum, magnezyum ve demir bakımından da oldukça zengindir.
Gölevezin Sağlığa Faydaları:
Sindirim Sistemini Destekler
Yüksek lif içeriği sayesinde bağırsak hareketlerini düzenler ve sindirimi kolaylaştırır.
Bağırsaktaki yararlı bakterileri besleyerek sindirim sistemini destekler.
Tokluk Hissi Verir ve Kilo Kontrolüne Yardımcı Olur
Kompleks karbonhidrat içeriği sayesinde uzun süre tok tutar.
Kan şekerini ani yükseltmez, düşük glisemik indeksli bir besindir.
Bağışıklık Sistemini Güçlendirir
İçeriğindeki C vitamini sayesinde vücudu hastalıklara karşı korur.
Antioksidan özellikleri ile hücreleri serbest radikallerin zararlarından korur.
Kalp Sağlığını Destekler
Potasyum bakımından zengin olduğu için kan basıncını düzenler.
Lif içeriği sayesinde kötü kolesterolü düşürerek kalp hastalıklarını önlemeye yardımcı olur.
Kas ve Kemik Sağlığına Katkı Sağlar
Yüksek magnezyum ve kalsiyum içeriği kemik sağlığını destekler.
Kasların daha iyi çalışmasını sağlar ve krampları azaltır.
Gölevez Nasıl Tüketilir? En Lezzetli Pişirme Yöntemleri
Gölevez, patates gibi birçok farklı şekilde tüketilebilir. Ancak dikkat edilmesi gereken en önemli nokta, çiğ olarak tüketilmemesi gerektiğidir. İşte gölevezin en popüler pişirme yöntemleri:
1. Haşlama ve Püre Yapımı
Gölevez kabukları soyularak doğranır.
Tuzlu suda haşlanarak yumuşayana kadar pişirilir.
Püre yapmak için süt, tereyağı ve baharatlarla ezilebilir.
2. Fırında Gölevez Kızartması
Patates gibi dilimlenerek fırında baharatlarla kızartılabilir.
Zeytinyağı ve sarımsak ile marine edilerek lezzeti artırılabilir.
3. Gölevez Çorbası
Soğan, sarımsak ve baharatlarla birlikte kaynatılarak besleyici bir çorba yapılabilir.
Krema ekleyerek daha yoğun bir kıvam elde edilebilir.
4. Kıbrıs Usulü Etli Gölevez Yemeği
Kıbrıs mutfağında, gölevez genellikle etle pişirilerek ana yemek olarak tüketilir.
Limon ve zeytinyağı ile tatlandırılarak özel bir lezzet kazanır.
5. Tatlı Olarak Kullanımı
Güneydoğu Asya’da gölevez tatlılarda da kullanılır.
Hindistan cevizi sütüyle kaynatılarak tatlı bir lezzet elde edilir.
Gölevez Kullanırken Dikkat Edilmesi Gerekenler
Gölevezin kabukları soyulurken eldiven kullanılmalı, çünkü bazı türleri ciltte kaşıntıya neden olabilir.
Çiğ tüketilmemeli, mutlaka pişirildikten sonra yenmelidir.
Saklama koşullarına dikkat edilmeli, buzdolabında uzun süre dayanmayacağı için serin ve kuru bir yerde muhafaza edilmelidir.
İlk kez tüketecek kişiler küçük miktarlarda denemeli, alerjik reaksiyon olup olmadığı gözlemlenmelidir.
Gölevez, yüksek besin değeri, farklı pişirme yöntemleri ve doyurucu yapısıyla sağlıklı bir yaşam için harika bir seçenektir. Özellikle lif, potasyum ve magnezyum bakımından zengin olması nedeniyle sindirim ve kalp sağlığı için önemli bir rol oynar. Eğer daha önce denemediyseniz, mutfağınıza yeni bir lezzet katmak için gölevezin farklı tariflerini deneyebilirsiniz!
