Yiyeceklerin sağlık üzerindeki olumlu etkileri, doğru şekilde hazırlandığında ve saklandığında gerçekten paha biçilmezdir. Ancak, mutfakta sık yapılan bazı hatalar, bu besinlerin vitamin ve mineral değerlerini kaybetmelerine neden olabilir.
Birçok kişi sebzeleri pişirmeden önce kabuklarını soyar. Ancak, bu yaygın alışkanlık besin değerlerinin kaybolmasına yol açabilir. Sebze ve meyve kabukları, en yüksek antioksidan, vitamin ve mineral içeriğine sahiptir.
Örneğin, patates kabukları B6 vitamini, folik asit ve askorbik asit gibi birçok besin maddesi barındırır. Kabukları soymak yerine, sebzeleri iyice yıkayarak tüketebilirsiniz. Yiyeceklerinizi bir yemek kaşığı karbonat eklenmiş soğuk suda 30-60 dakika bekleterek pestisitlerden arındırabilirsiniz.
Yiyecekleri aşırı pişirmek, besin değerlerini büyük ölçüde kaybetmelerine neden olabilir. Özellikle süt, aşırı ısıtıldığında vitaminlerini kaybederken, C vitamini ısıya karşı son derece hassastır.
Brokoli, domates ve yeşil yapraklı sebzeler aşırı pişirildiğinde C vitaminini kaybeder. Bu nedenle, yiyecekleri buharda pişirme, mikrodalgada kısa sürede pişirme gibi hafif pişirme yöntemlerini tercih etmek besin değerlerini korur.
Sebzeleri ve meyveleri çok küçük parçalara ayırmak, oksijen ve ışığa maruz kalmalarına neden olarak besin değerlerinin azalmasına yol açar. Özellikle C vitamini, ışık ve oksijene karşı hassastır. Bu nedenle, sebzeleri büyük parçalara ayırarak ve doğradıktan hemen sonra pişirerek vitamin kaybını önleyebilirsiniz.
Sebze ve meyveleri fazla suyla pişirmek, önemli vitaminlerin kaybına neden olabilir. Özellikle B ve C vitaminleri fazla suyla pişirildiğinde sebzelerden sızabilir. Pişirme suyundan besin kaybını önlemek için sebzeleri buharda pişirin veya haşlama suyunu çorba ya da soslarda değerlendirin.
Yoğun tempolu yaşamlar, yemekleri büyük miktarda hazırlayıp buzdolabında saklamayı gerektirebilir. Ancak yiyecekleri yeniden ısıtmak, besin değerlerinin azalmasına ve potansiyel sağlık risklerine neden olabilir.
C vitamini özellikle bu süreçte kaybolur. Yiyecekleri 4°C veya daha düşük sıcaklıkta saklayarak ve bozulduğundan şüphelendiğiniz yiyecekleri atmaktan çekinmeyerek bu sorunu en aza indirebilirsiniz.
Çiğ sebzeleri dondurmak yaygın bir uygulamadır, ancak B ve C vitaminleri dondurulma işleminden etkilenir. Uzun süre dondurulmuş yiyecekler, buz kristali oluşumu nedeniyle besin değerlerini kaybeder.
Ayrıca, yiyecekleri tekrar dondurmak besin kalitesini daha da düşürebilir. Taze ürünler tercih ederek veya dondurulmuş ürünlerin kalitesine dikkat ederek bu kayıpları önleyebilirsiniz.
Donmuş yiyeceklerin tekrar dondurulması, yiyeceklerin bozulmasına ve tehlikeli bakterilerin oluşmasına neden olabilir. Taze ürünleri almak ve dondurulmuş yiyeceklerin doğru saklandığından emin olmak, bu sorunun önüne geçebilir. Özellikle çiğ proteinler, dondurma ve meyve suyu konsantreleri gibi ürünleri asla yeniden dondurmayın.
Yemeklere fazla tuz eklemek, hem sağlığı olumsuz etkiler hem de besin değerlerini azaltır. Fazla tuz, tansiyonun yükselmesine ve vücuttaki kalsiyum kaybına neden olabilir. Yemeklerde tuz kullanımını azaltmak için bazı basit yöntemler kullanabilirsiniz; örneğin, un hamuru veya çiğ patates dilimleri eklemek, fazla tuzu emmeye yardımcı olabilir.
